Ολική αρθροπλαστική γόνατος

Τα εμφυτεύματα εμπεριέχουν κυρίως μεταλλικά μέρη. Τα μεταλλικά μέρη της τεχνητής άρθρωσης είναι κατασκευασμένα από κράματα μετάλλων (ατσάλι, τιτάνιο, κοβάλτιο) με επικρατέστερο υλικό το τιτάνιο. Είναι βιοσυμβατά, μη τοξικά και χαρακτηρίζονται από μεγάλη αντοχή στον χρόνο. Τα μεταλλικά εμφυτεύματα διαθέτουν μία επιφάνεια για κατάλληλη ενσωμάτωση με τα οστά και μία επιφάνεια η οποία υποκαθιστά λειτουργικά τον φυσιολογικό χόνδρο της άρθρωσης. Μία αρθροπλαστική γόνατος για να μιμηθεί την άρθρωση και να αποκαταστήσει την παθολογία της απαιτεί δύο μεταλλικά τμήματα.

Το ανώτερο τμήμα για να αποκαταστήσει το κάτω άκρο του μηριαίου οστού – Μηριαία Πρόθεση: Το τμήμα αυτό είναι μεταλλικό και επικαλύπτει το ακραίο μέρος του μηριαίου οστού (μηρού) υποκαθιστόντας τον φθαρμένο χόνδρο. Περιλαμβάνει μια αύλακα, που μιμείται την τροχιλία στην φυσιολογική άρθρωση επιτρέποντας στην επιγονατίδα την ομαλή κίνηση κατά τη διάρκεια της κίνησης (κάμψης και έκτασης του γόνατος). Στα μεταλλικά ενθέματα ανάλογα με την επιλογή της πρόθεσης ενδέχεται να προσαρμόζονται και άλλα πρόσθετα μέρη (στυλεός).

Το κατώτερο τμήμα για να αποκαταστήσει την άνω επιφάνεια της κνήμης – Κνημιαία Πρόθεση: Η κνημιαία πρόθεση αποτελείται από μια επίπεδη μεταλλική πλατφόρμα. Στην επιφάνεια αυτή επικάθεται ένα ξεχωριστό ένθετο (ανθεκτικότατου πλαστικού), που ονομάζεται πολυαιθυλένιο. Υπάρχουν και εδώ υλικά όπου ο σχεδιασμός της πρόθεσης συμπεριλαμβάνει επικουρικά ένα στέλεχος το οποίο εισάγεται εντός του οστού της κνήμης, και ονομάζεται στυλεός.

Μεταξύ των δύο μεταλλικών ενθεμάτων προσαρμόζεται το πλαστικό μέρος της τεχνητής άρθρωσης το λεγόμενο πολυαιθυλένιο. Όλα μαζί ζυγίζουν 400-500 γραμμάρια ανάλογα με τον τύπο και το μέγεθος της πρόθεσης.

Το πλαστικό μέρος της τεχνητής πρόθεσης ονομάζεται πολυαιθυλένιο και ουσιαστικά υποκαθιστά τα μαλακά ενδαρθρικά στοιχεία της άρθρωσης (χόνδρο και μηνίσκους). Το πλαστικό πολυαιθυλένιο έχει χαρακτηριστικά που το καθιστούν περισσότερο ευάλωτο (συγκριτικά με τα υπόλοιπα μέρη της τεχνητής άρθρωσης) στον χρόνο. Για να επιτευχθεί μεγάλη αντοχή και αφθαρσία υπάρχει στην χειρουργική φαρέτρα ένας τύπος πολυαιθυλενίου διηθημένο με ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε και ονομάζεται E-Poly. Η βιταμίνη Ε αποτελεί ασπίδα προστασίας για το πολυαιθυλένιο και κατ’επέκταση για τις μεταλλικές προθέσεις. Το Ε-Poly δοκιμάστηκε στο εργαστήριο και απέδειξε ότι είναι 10 φορές πιο ανθεκτικό από το συμβατικό πολυαιθυλένιο με αποτέλεσμα την πολύ μικρότερη φθορά του στο πέρασμα των χρόνων.

Με τον όρο τσιμέντο αναφερόμαστε στο υλικό το οποίο χρησιμοποιούμε για την στήριξη των προθέσεων – ενθεμάτων πάνω στα οστά. Το υλικό αυτό αποτελεί μία μορφή ”κόλλας” με εποξικές ιδιότητες. Αυτό το υλικό πρακτικά τοποθετείται στην διεπιφάνεια πρόθεσης – οστού και χρησιμοποιείται για να συνδέσει τα δυο υλικά διαφορετικής σύστασης (τα μεταλλικά μέρη της τεχνητής πρόθεσης από την μία με τα οστά της άρθρωσης από την άλλη). Η στήριξη των προθέσεων είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχημένη έκβαση του χειρουργείου και απαιτεί καλή τεχνική εισαγωγής. Η τεχνική προετοιμασίας του ακρυλικού τσιμέντου έχει περάσει από διάφορες γενιές εξέλιξης. Σήμερα χρησιμοποιούμε 3ης γενεάς τσιμέντα με προετοιμασία αυτών σε κενό αέρος. Η επιτυχημένη διασύνδεση του οστού με την πρόθεση θα μας εξασφαλίσει μακροχρόνια και εγγυημένα αποτελέσματα στην αρθροπλαστική.

Η σημασία της εύστοχης επιλογής υλικών διασφαλίζει και ελαχιστοποιεί τα ποσοστά αναθεώρησης (δηλαδή την ανάγκη ενός δεύτερου χειρουργείου στην ίδια άρθρωση λόγω αποτυχίας της αρθροπλαστικής από φθορά των υλικών).