Στην καθημερινή κλινική πράξη τα τροχαία και τα εργατικά ατυχήματα αποτελούν βιωματική εμπειρία διαρκώς αυξανόμενη.
Ωστόσο υπάρχουν και ατυχήματα που συμβαίνουν στο σπίτι, στη βόλτα, στην αθλητική ενασχόληση μας και γενικότερα στην καθημερινή μας ζωή. Τα πιο συχνά ατυχήματα είναι αυτά που αφορούν τα μακρά μας οστά.Όταν ένα οστό σπάσει,αυτό ονομάζεται κάταγμα.
Τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένα τα οστά μας είναι κυρίως οργανικά και ανόργανα άλατα διαφόρων μετάλλων. Επιπλέον υπάρχουν και διάφορα κύτταρα που προσδίδουν στο οστό τη γνωστή σε όλους μας συμπεριφορά, του οστού δηλαδή που είναι ισχυρό ,ελαστικό και ικανό να αντέξει σε πίεση ,στροφή και ελαφρά γωνίωση.
Όταν ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση ,στροφή ή κάμψη στο οστό (από τα όρια αντοχής του) τότε αυτό σπάζει. Αναλογικά με την ενέργεια η οποία θα απορροφηθεί από το οστό ανάλογο είναι και το μέγεθος της καταστροφής που θα υποστεί. την δυνατότητα να αποκαταστήσουμε την βλάβη.
Παρόμοια συμπεριφορά στις παραμορφωτικές δυνάμεις παρουσιάζουν και άλλα υλικά όπως είναι το ξύλο ή το μέταλλο,αν ασκήσουμε πίεση, στροφή ή κάμψη. Ωστόσο αυτά τα υλικά που αναφέραμε σαν παράδειγμα μπορούν εύκολα να αντικατασταθούν και από άλλα όμοιά τους.
Τα ανθρώπινα οστά όμως δεν είναι δυνατόν να αντικατασταθούν, γιατί αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του ανθρωπίνου σώματος.
Έτσι είμαστε υποχρεωμένοι να βρούμε μεθόδους για να στηρίξουμε το σπασμένο οστό και να εξασφαλίσουμε στον οργανισμό μας τις συνθήκες που απαιτούνται για να αποκατασταθεί η βλάβη. Όλοι γνωρίζουμε ότι τοποθετούμε γύψο σε ένα σπασμένο κόκαλο. Μία άλλη μέθοδος είναι να βάλουμε χειρουργικά μια ισχυρή πλάκα από μέταλλο, την οποία στηρίζουμε με βίδες πάνω στο οστό. Υπάρχουν όμως και άλλοι τρόποι ακινητοποίησης με την χρήση συστημάτων εξωτερικής στήριξης του οστού (εξωτερική οστεοσύνθεση).
Όλοι οι ανωτέρω τρόποι έχουν συγκεκριμένες ενδείξεις και η καταλληλότερη επιλογή τους έγκειται στην φύση του κατάγματος και στην εμπειρία του Ορθοπαιδικου χειρουργού που θα αξιολογήσει όλα τα παραπάνω.
Ως κάταγμα ορίζεται η λύση της συνέχειας ενός οστού πλήρως ή μερικώς. Ένα κάταγμα συνεπώς είναι το »σπάσιμο» του οστού ή του χόνδρου.
Είναι συνήθως αποτέλεσμα κάκωσης (μεμονομένου τραυματικού γεγονότος) από την επίδραση άμεσης ή έμμεσης πλήξης όπου το οστούν θραύεται στο σημείο της πρόσκρουσης (άμεση πλήξη) ή σε απόσταση από το σημείο εφαρμογής της δύναμης (έμμεση πλήξη).
Μπορεί ωστόσο να είναι αποτέλεσμα επαναλαμβανόμενης καταπόνησης (οπού δημιουργούνται ρωγμές στην επιφάνεια του οστούν) ή αποτέλεσμα παθολογικής ευθραστότητας που οδηγεί στην αποδυνάμωσή του και στο λεγόμενο παθολογικό κάταγμα.
Τα κλινικά γνωρίσματα ενός κατάγματος διακρίνονται σε υποκειμενικά (συμπτώματα) και σε αντικειμενικά (σημεία).
Τα υποκειμενικά είναι ο πόνος (ένα κάταγμα προκαλεί γενικά πόνο) και η δυσχέρεια – αδυναμία της κίνησης του μέλους που εμπεριέχει το οστούν που πάσχει.
Τα αντικειμενικά ευρήματα είναι: το τοπικό οίδημα, η ευαισθησία στην πίεση, η παραμόρφωση, η εκχύμωση, ο κριγμός και η αφύσικη κίνηση στο σημείο της καταγματικής εστίας.
Η θέση και η σοβαρότητα του κατάγματος καθορίζουν τα συμπτώματα του κατάγματος.
Τα κατάγματα ταξινομούνται από τον τύπο και τη θέση τους. Μία γενική ταξινόμηση των καταγμάτων είναι ο ακόλουθος διαχωρισμός τους σε:
Ανοικτό – κλειστό
Ατελές – πλήρες
Εγκάρσιο – λοξό – σπειροειδές
Συντριπτικό – ρωγμώδες
1ο ΜΕΤΑΚΑΡΠΙΟ (κάταγμα βάσης 1ου μετακαρπίου-ROLANDO)
1ο
5ο ΜΕΤΑΚΑΡΠΙΟ (Boxer’s fracture –κάταγμα του Μποξερ)
ΦΑΛΑΓΓΩΝ ΔΑΚΤΥΛΩΝ
ΠΤΕΡΝΑΣ
ΑΣΤΡΑΓΑΛΟΥ
LISFRANC (ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΦΗΝΟΜΕΤΕΤΑΡΣΙΩΝ)
ΜΕΤΑΤΑΡΣΙΩΝ
ΦΑΛΑΓΓΩΝ ΔΑΚΤΥΛΩΝ
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου της ιστοσελίδας orthosoma.gr με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του κατόχου του βάση του Νόμου 2121/1993 και τους κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.