Σπονδυλόλυση – Σπονδυλολίσθηση

Στις σελίδες που ακολουθούν θα περιγράψουμε τις πιο σημαντικές παθολογικές και τραυματολογικές καταστάσεις των αρθρώσεων του ανθρωπίνου σώματος.

Στόχος μας είναι να σας εξοικειώσουμε με σημαντικές έννοιες που συνδέονται με παθολογικές καταστάσεις έτσι ώστε να είστε σε θέση να κατανοήσετε μία συνομιλία με τον γιατρό που θα επιλέξετε.

Σπονδυλόλυση-Σπονδυλολίσθηση

Η σπονδυλόλυση είναι η κατάσταση εκείνη κατα την οποία ο ισθμός (οστική ανατομική κατασκευή) του σπονδύλου έχει υποστεί λύση (διαταραχή της συνέχειας του, είναι χωρισμένος σε δύο τμήματα) με αποτέλεσμα τη μειωμένη σταθερότητα στο συγκεκριμένο τμήμα της σπονδυλικής στήλης. Η λύση αυτή μπορεί να είναι ετερόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη και συχνότερα παρατηρείται στον O5 σπόνδυλο. Δεν είναι ξεκάθαρο αν η σπονδυλόλυση είναι συγγενής, αλλά η τάση ανάπτυξης λύσης στον ισθμό δε φαίνεται να υπάρχει εκ γενετής, αλλα αναπτύσεται στην παιδική ηλικία, πιθανότατα λόγω τραύματος, που μπορεί να σχετίζεται ή οχι με οξύ πόνο.

Η σπονδυλολίσθηση συμβαίνει όταν ένας σπόνδυλος μετατοπίζεται προς τα εμπρός (προσθιολίσθηση) ή σπανιότερα ,προς τα πίσω(οπισθολίσθηση),σε σχέση με τον υποκείμενο σπόνδυλο. Η ολίσθηση αυτή μπορεί να προκύψει με διάφορους μηχανισμούς. Η σπονδυλολίσθηση έχει βαθμίδες και βαθμολογείται απο 0(φυσιολογική) έως 5(απουσία ολίσθησης). Η πλήρης ολίσθηση ονομάζεται και σπονδυλόπτωση. Η σπονδυλολίσθηση αναγνωρίζεται ως αίτιο οσφυαλγίας και, αν ο βαθμός ολίσθησης είναι σημαντικός, μπορεί να προκαλέσει ριζιτικό πόνο(μούδιασμα κατα μήκος του κάτω άκρου). Η σπονδυλόλυση και η σπονδυλολίσθηση δε συνοδεύονται πάντοτε απο πόνο.

Η σπονδυλόλυση ή ακόμη και μία εμφανής σπονδυλολίσθηση μπορεί να είναι τυχαία ευρήματα σε ακτινολογικό έλεγχο. Στα παιδιά η πάθηση είναι ανώδυνος,ενώ στους εφήβους και ενήλικες η οσφυαλγία είναι το πίο συχνό σύμπτωμα.

Η θεραπεία εξαρτάται απο ποικίλους παράγοντες όπως η ηλικία του ασθενούς, η βαρύτητα και διάρκεια των συμπτωμάτων, η αιτιολογία της διαταραχής και ο βαθμός της σπονδυλολίσθησης. Βασικοί στόχοι της θεραπείας αποτελούν η ανακούφιση από τον πόνο, η αναστροφή της νευρολογικής σημειολογίας και σε περιπτώσεις μεγάλης ολίσθησης η επανευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης.

Οι περισσότεροι ασθενείς με σπονδυλολίσθηση μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά. Τα οξέα επεισόδια πόνου αντιμετωπίζονται με τροποποίηση των δραστηριοτήτων και αγωγή με αναλγητικά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά. Επιπρόσθετα εφαρμόζεται πρόγραμμα ασκήσεων με ενδυνάμωση των ραχιαίων και κοιλιακών μυών που συντελούν στη βελτίωση της μυϊκής ισχύος, της ευλυγισίας, της αντοχής και της ισορροπίας. Εάν ο πόνος δεν υποχωρήσει ικανοποιητικά, η χρήση ζώνης οσφύος μπορεί να είναι ευεργετική. Η χρήση κηδεμόνα μπορεί να οδηγήσει στη θεραπεία μίας οξείας σπονδυλόλυσης σε επιλεγμένες περιπτώσεις.

Απόλυτες χειρουργικές ενδείξεις είναι η επιδεινούμενη νευρολογική εικόνα, η εξέλιξη της ολίσθησης σε παιδιά και εφήβους, η μεγάλου βαθμού σπονδυλολίσθηση σε παιδιά και η βαρεία οσφυοϊερά κύφωση με διαταραχές της βάδισης.