Θεραπεία οστεοπόρωσης

Από τις απεικονιστικές εξετάσεις είναι φανερό οτι η σωστή ακτινογραφία του πάσχοντος οστού, ιδίως όταν αφορά σε διερεύνηση πόνου σπονδυλικής στήλης, δεν μπορεί να παραληφθεί και πρέπει να αποτελεί αρκετές φορές τη βασική εξέταση, διατηρώντας επιφύλαξη για τις συνθήκες λήψης των ακτινολογικών πληροφοριών.

Οι μετρήσεις οστικής μάζας αποτελούν πλέον εξετάσεις ρουτίνας για την παρακολούθηση της οστικής δομής των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών.Η απορρόφηση ακτίνων Χ διπλής ενέργειας-DXA, είναι μία μέθοδος πολύ διαδεδομένη.Είναι απαραίτητο να τονιστούν 2 σημεία:

• η σωστή λήψη των μετρήσεων
• η σωστή επεξεργασία από τον εργαστηριακό ιατρό και η ορθή αξιολόγηση των στοιχείων από τον κλινικό ιατρό

Η ποσοτική αξονική τομογραφία (QCT) και ιδιαίτερα η περιφερική ποσοτική αξονική τομογραφία (pQCT) είναι μια άλλη μέθοδος ευρέως αποδεκτή. Το πλεονέκτημα της είναι ότι επιτρέπει ανίχνευση οστικών αλλαγών ακόμη και σε αρχικά στάδια.

Το σπινθηρογράφημα οστών είναι μία απλή, εύχρηστη, μη επεμβατική τεχνική που παρέχει δυνατότητες μεταβολικής ανίχνευσης ολόκληρου του σκελετού. Με τη διερεύνηση όλου του φάσματος των μεταβολών του σκελετού απο τις πλαστικές μεταβολές ως τα αληθή πρόσφατα κατάγματα δίνεται η δυνατότητα πιστοποίησης του αιτίου του πόνου, καθως και της τυχόν ανταπόκρισης στη θεραπευτική αγωγή.

Η σύγχρονη πρόταση είναι η χρήση τομογραφίας SPECT στη σπονδυλική στήλη (κυρίως στην οσφυική μοίρα της σπονδυλικής στήλης), με σκοπό τη βελτίωση της συνολικής απεικονιστικής αξίας του σπινθηρογραφήματος στην παρακολούθηση των οστεοπορωτικών ασθενών.

Η απουσία επιστημονικών δεδομένων ευρείας κλίμακας δεν μας επιτρέπει να ορίσουμε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα  θεραπείαςσε όλους τους ασθενείς.

Ο θεράποντας ιατρός θα πρέπει να κρίνει εξατομικευμένα, αναλογιζόμενος πολλούς παράγοντες:

• Μέτρηση οστικής πυκνότητας
• Ηλικία 
• Φύλλο
• παρουία καταγμάτων
• συνήθειες (αλκοόλ, κάπνισμα, διατροφή)
• συνοδά προβλήματα υγείας

Ο περιοδικός έλεγχος των ασθενών καθορίζει την απόφαση για συνέχιση, διακοπή ή αλλαγή του φαρμάκου που λαμβάνουν. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει η απόφαση αυτή να λαμβάνεται με πρωτοβουλία των ασθενών.

Η σωστή ιατρική πρακτική είναι η εξατομίκευση του προβλήματος και η  καλύτερη προσέγγιση είναι  η επανεκτίμηση της αγωγής ανά έτος.

• Όσοι λαμβάνουν αγωγή με διφωσφονικά θα πρέπει να συζητούν με τον ιατρό τους το θέμα της συνέχισης ή όχι της αγωγής μετά την παρέλευση 3 με 5 ετών.
• Όσοι λαμβάνουν αγωγή με παραθορμόνη ή τεριπαρατίδη πρέπει να σταματήσουν την αγωγή στους 24 μήνες ή να αλλάξουν φαρμακευτική αγωγή. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γίνεται εν αγνοία του ιατρού σας.

Όταν ένα άτομο παρουσιάζει καλή ανταπόκριση στην αγωγή μπορεί να τεθεί στη λεγόμενη ”περίοδο διακοπών από το φάρμακο” (drug holiday). Είναι μία περίοδος στην οποία διακόπτεται η χορήγηση του φαρμάκου (συνηθέστερα διφωσφονικού) και παρακολουθείται ο ασθενής με μετρήσεις οστικής πυκνότητας. Η περίοδος αυτή συνήθως έρχεται στα 5 χρόνια μετά τη θεραπεία ενώ κάποιοι την εφαρμόζουν όταν ο ασθενής έχει βελτίωση ή σταθερή τιμή στην οστική του πυκνότητα σε μετρήσεις που απέχουν 2 έτη μεταξύ τους.